สรุปขุมความรู้จากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ประเด็น : การบูรณาการงานบริการวิชาการกับการเรียนการสอนและงานวิจัย เมื่อ 23-24 เม.ย. 2557
สรุปขุมความรู้จากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้
ประเด็น : การบูรณาการงานบริการวิชาการกับการเรียนการสอนและงานวิจัย
จากการดำเนินการการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในประเด็น การบูรณางานบริการวิชาการแก่สังคมกับการเรียนการสอนและการวิจัย ซึ่งในที่ประชุมได้เสนอหัวข้อในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่อง การวางแผนและการจัดระบบการบูรณางานบริการวิชาการแก่สังคมกับการเรียนการสอนและการวิจัย ทำให้ได้แนวทางในการดำเนินโครงการที่มีการบูรณาการงานบริการวิชาการแก่สังคมกับการเรียนการสอนและการวิจัย ในบริบทของบุคลากรคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
สามารถเขียนเป็นแผนภาพได้ดังนี้
กระบวนการบริการทางวิชาการ สรุปการดำเนินการ ได้ดังนี้
1. การสำรวจความต้องการของชุมชนหรือศึกษาความต่อเนื่องของโครงการเดิม
ในการบริการทางวิชาการนั้นจำเป็นต้องเริ่มจากการสำรวจความต้องการของชุมชน รวมทั้งหนังสือขอรับบริการวิชาการจากหน่วยงานหรือชุมชน หรือความต้องการของชุมชน เพื่อกำหนดเป้าหมายการเรียนรู้ และ เสริมสร้างความเข้มแข็ง เพื่อนำไปจัดทำเป็นโครงการ โดยกำหนดตัวบ่งชี้ ความสำเร็จและเป้าหมายร่วมกับชุมชน โดยจัดส่งแบบสำรวจข้อมูลความต้องการรับบริการวิชาการของชุมชนไปยังชุมชนเป้าหมาย ตามแบบฟอร์มสำรวจข้อมูลความต้องการของชุมชนด้านวิทยาศาสตร์ของชุมชน ดังเอกสารในบทที่ 3 หน้าที่ 8
2. จัดทำแผนบริการทางวิชาการ และเสนอแผนบริการทางวิชาการตามลำดับขั้นตอน
ในขั้นตอนนี้ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี นำเสนอแผนบริการทางวิชาการแก่ผู้มีอำนาจอนุมัติ ตามลำดับขั้นตอน คือ เสนอต่อกรรมการบริหารคณะเพื่อให้ข้อเสนอแนะ และประจำคณะ เมื่อผ่านความเห็นชอบจากกรรมการประจำคณะเรียบร้อยแล้ว คณะฯ นำเสนอแผนบริการทางวิชาการแก่กองนโยบายและแผนเพื่อนำเสนอต่อสภามหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่พิจารณาอนุมัติ ตามลำดับ ในขั้นตอนนี้ควรสรุปประเด็นการวางแผนบริการทางวิชาการเป็นรายงานการประชุมคณะกรรมการบริหารคณะและกรรมการประจำคณะ
3. แจ้งผลการพิจารณาแก่ผู้รับผิดชอบโครงการ
เมื่อโครงการผ่านการพิจารณาอนุมัติโครงการมาให้ ทางกองนโยบายและแผนจะแจ้งผลการพิจารณามายังคณะ แล้วคณะก็จะแจ้งไปยังผู้รับผิดชอบโครงการเพื่อทราบ และดำเนินการต่อไป
ในกรณีที่ผู้รับผิดชอบไม่สามารถดำเนินการตามแผนได้ ต้องแจ้งมายังคณะฯ เพี่อดำเนินการแจ้งการปรับแผนการดำเนินการไปยังกองนโยบายและแผน และเสนอให้มหาวิทยาลัยพิจารณาอนุมัติ
4. จัดทำและขออนุมัติโครงการ
เมื่อแผนบริการทางวิชาการได้รับการอนุมัติแล้ว ผู้รับผิดชอบดำเนินโครงการ โดยจัดทำและขออนุมัติโครงการโดยใช้แบบเสนอโครงการบริการทางวิชาการ ดังเอกสาร ในบทที่ 3 หน้าที่ 13 และดำเนินการเบิกจ่ายงบประมาณตามขั้นตอนการเบิกจ่ายงบประมาณของมหาวิทยาลัย
5. การดำเนินการบริการทางวิชาการแก่ชุมชน
ในการดำเนินการบริการทางวิชาการแก่ชุมชน สามารถแบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นเตรียมการ ขั้นดำเนินการ และขั้นหลังดำเนินโครงการ
5.1 ขั้นเตรียมการ มีการดำเนินการ ดังนี้
1. จัดทำคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน ดังตัวอย่างเอกสารคำสั่งในภาคผนวก หน้าที่ ภ1
2. ขอยืมเงินทดรองจ่าย
3. จัดทำหนังสือเชิญวิทยากร (กรณีมีวิทยากรจากภายนอกมาร่วมเป็นวิทยากรกับวิทยากรหลักของคณะฯ) ดังเอกสารตัวอย่างในภาคผนวก หน้าที่ ภ3
4. ขออนุญาตใช้ยานพาหนะ (ถ้ามี) ดังเอกสารตัวอย่างในภาคผนวก หน้าที่ ภ5
5. ขออนุญาตใช้สถานที่ ดังเอกสารตัวอย่างในภาคผนวก หน้าที่ ภ6
6. ขออนุญาตพานักศึกษาออกนอกสถานที่(ถ้ามี)
7. ขอจัดซื้อจัดจ้าง ดำเนินการโดยระบบการเบิกจ่าย 3 มิติ
8. ขออนุมัติเบิกจ่าย ดำเนินการโดยระบบการเบิกจ่าย 3 มิติ
5.2 ระหว่างดำเนินโครงการ มีการดำเนินการ ดังนี้
1. ประเมินความรู้เบื้องต้นของผู้รับบริการ เพื่อปรับกิจกรรมให้เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย (ถ้ามี) เช่น ใช้แบบทดสอบก่อนหลัง (ดังเอกสารตัวอย่างในภาคผนวก หน้าที่ ภ7) เพื่อวัดความรู้ของกลุ่มเป้าหมาย
2. ปฏิบัติกิจกรรมตามแผนการดำเนินโครงการที่กำหนดไว้
3. ถอดบทเรียนระหว่างดำเนินกิจกรรม เพื่อเป็นการสรุปความรู้ความเข้าใจของผู้รับบริการหลังปฏิบัติกิจกรรมของโครงการ
5.3 หลังดำเนินโครงการ มีการดำเนินการ ดังนี้
1. รวบรวมผลการประเมินทั้ง 3 ด้าน ได้แก่ จำนวนผู้เข้าร่วม ความรู้ความเข้าใจ ความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมและนักศึกษาโดยใช้แบบประเมินโครงการ/กิจกรรม ในบทที่ 3 หน้าที่ 17
2. ทำหนังสือขอบคุณวิทยากร (ถ้ามี)
3. รวบรวมเอกสารการเบิกจ่าย ค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานโครงการ (ภายใน 30 วัน หลังจากขอยืมเงินทดรองจ่าย)
4. การสรุปผลการดำเนินโครงการ หลังจากเสร็จสิ้นการดำเนินการโครงการที่ได้กำหนดไว้เพื่อให้เกิดเป็นองค์ความรู้ขึ้น
6. ติดตามผลการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์
ในการติดตามผลการนำความรู้ที่ได้ให้บริการทางวิชาการไปใช้ประโยชน์ของกลุ่มเป้าหมาย ควรทำการติดตามหลังสิ้นสุดโครงการภายใน 1 เดือน แต่ไม่เกิน 3 เดือน โดยทำการจัดส่งแบบประเมินประโยชน์และผลกระทบที่เกิดประโยชน์หรือสร้างคุณค่าต่อองค์กร สังคม ชุมชน ของการจัดโครงการบริการวิชาการ ดังเอกสาร ในบทที่ 3 หน้าที่ 21
7. จัดทำรายงานสรุปผลการดำเนินโครงการบริการวิชาการ
เมื่อดำเนินโครงการบริการวิชาการแล้วเสร็จ ผู้รับผิดชอบโครงการสรุป ประเมินความสำเร็จของการให้บริการตามตัวชี้วัดที่ผู้รับผิดชอบโครงการกำหนดไว้ ซึ่งจะต้องมีการประเมินให้เห็นถึงผลความสำเร็จของการบูรณาการงานบริการทางวิชาการแก่สังคมกับการเรียนการสอน หรือการวิจัย และจัดทำสรุปผลโครงการในรูปเล่มรายงานเพื่อเป็นหลักฐาน (ดังเอกสาร ในบทที่ 3 หน้าที่ 23) โดยจัดส่งเล่มรายงานผลให้คณะ จำนวน 1 ชุด
8. นำผลการประเมินไปปรับปรุง
นำผลการประเมินโครงการไปปรับปรุง เช่น ปรับปรุงหลักสูตร / กิจกรรม / งบประมาณ / คณะดำเนินงาน เพื่อพัฒนาคุณภาพของการให้บริการ พัฒนาแผน พัฒนากระบวนการ โดยผ่านกระบวนการประชุมคณะกรรมการงานวิจัยและบริการวิชาการ
9. นำความรู้จากการบริการวิชาการไปบูรณาการกับการเรียนการสอนและการวิจัย
ในการนำความรู้ ประสบการณ์จากการบริการทางวิชาการไปบูรณาการกับการเรียนการสอนหรือการวิจัยนั้น สามารถทำในแนวทางต่อไปนี้
1. พัฒนาเป็นหัวข้อวิจัย / โจทย์วิจัย เพื่อนำความรู้ ประสบการณ์จากการบริการทางวิชาการมาต่อยอดไปสู่การพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ ผ่านกระบวนการวิจัย
2. จัดทำหลักสูตรอบรมระยะสั้นจากการดำเนินการวิจัย
3. จัดทำ มคอ. 3 ซึ่งมีการบูรณาการงานบริการทางวิชาการแก่สังคมกับการเรียนการสอน เช่น กำหนดให้นักศึกษานำความรู้ไปจัดทำเป็นโครงการ หรือกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อชุมชน โดยระบุชื่อโครงการบริการวิชาการ ดังเอกสารตัวอย่างในภาคผนวก หน้าที่ ภ9
4. จัดทำ มคอ.5 โดยการรายงานผลการจัดการเรียนการสอนตาม มคอ.3
10. เผยแพร่ให้เกิดประโยชน์ต่อสังคม
คณะฯ มีการพัฒนาความรู้ที่ได้จากการให้บริการทางวิชาการ โดยส่งเสริมให้เกิดกระบวนการถ่ายทอดความรู้สู่บุคลากรภายในหน่วยงาน เผยแพร่ทาง website และจดหมายข่าวของคณะ โดยจดหมายข่าวออกเป็นรายเดือน กล่าวโดยสรุปคณะได้พัฒนากระบวนการบริการทางวิชาการ โดยวางแนวทางและขั้นตอน และหลักเกณฑ์ต่างๆ ที่สอดคล้องกับพันธกิจของมหาวิทยาลัยที่มีการบริการทางวิชาการ เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน ท้องถิ่น และเพื่อประโยชน์ของส่วนรวม
